Thiên sâm, địa sâm, lương sâm là gì và cách phân biệt
Thiên sâm, địa sâm, lương sâm là gì?
Thiên sâm, địa sâm, lương sâm đều là sản phẩm hồng sâm ( lưu ý phân biệt với nhân sâm tươi, xem thêm bài viết “Nên chọn hồng sâm, sâm tươi hay bạch sâm” để hiểu rõ hơn về hồng sâm.
Để phân biệt thiên sâm, địa sâm, lương sâm ta tìm hiểu các cách gọi sau:
Thiên sâm là gì?
Thiên Sâm là Hồng sâm củ khô loại 1 – Korea Red Ginseng Heaven, Đây là loại Hồng sâm hảo hạng nhất nên được người Hàn Quốc đặt tên là Thiên sâm (tức là hồng sâm Hồng sâm từ thượng giới gửi xuống)
Các củ sâm tươi đã được lựa chọn rất kỹ từ sâm có hình dáng giống người đẹp nhất. Sau khi ra thành phẩm Hồng sâm, sản phẩm được kiểm tra lần nữa để lựa chọn ra củ sâm có chất lượng tốt nhất và hình dáng đẹp,
Tiêu chuẩn của thiên sâm là chiều dài thân củ từ 3.5cm trở lên, chiều dài chân bằng ¾ thân củ sâm trở xuống, đường kính các đốm trắng, đốm rỗ trong ruột củ hồng sâm khi cắt ra phải nhỏ hơn 0.5mm, không được dài quá 10mm.
Trên da vỏ các đốm màu vàng, màu trắng có diện tích nhỏ hơn ¼ toàn thân củ.
Xem thêm Thiên sâm là gì tại đây.
Địa sâm là gì?
Địa sâm là Hồng sâm củ khô loại 2 – Korea Red Ginseng Earth, cũng có quy trình lựa chọn khắt khe như Thiên sâm, nhưng địa sâm có tiêu chuẩn về hình dáng thấp hơn.
Chiều dài thân củ từ 3.5cm trở lên, chiều dài chân bằng ¾ thân củ sâm trở xuống, đường kính các đốm trắng, đốm rỗ trong ruột củ hồng sâm khi cắt ra phải nhỏ hơn 2.0 mm, không được dài quá ¼ chiều dài thân củ.
Trên da vỏ các đốm vàng, đốm trắng có diện tích ít hơn 1/3 toàn thân củ. Đây là loại Hồng sâm hảo hạng nên được người Hàn Quốc gọi là địa sâm (tức là hồng sâm do mẹ đất ban tặng)
Xem thêm Địa sâm là gì tại đây.
Lương sâm là gì?
Lương sâm là Hồng sâm loại 3 – Korea Red Ginseng Good, có chất lượng tốt không kém nhiều so với thiên sâm và địa sâm. Tuy lương sâm có hình dáng không đẹp nhưng đây cũng là loại Hồng sâm có chất lượng tốt nhất nên được người Hàn Quốc gọi là Lương sâm.
Xem thêm Lương sâm là gì tại đây.
Điểm khác là ở tiêu chuẩn lựa chọn ra lương sâm là hình dáng không cần khắt khe. Chiều dài thân củ từ 3.5cm trở lên, có thể không có phần chân. Thân và chân củ không cần kích thước cân xứng nhau như Thiên sâm và Địa sâm,
Trên da vỏ các đốm vàng, đốm trắng có diện tích ít hơn từ ½ toàn thân củ. Đường dài đốm trắng trong ruột củ hồng sâm khi cắt ra phải ngắn hơn 1/3, đường dài đốm rỗ ngắn hơn ½ chiều dài của thân củ.
Rễ hồng sâm
Ngoài phân loại hồng sâm thành thiên sâm, địa sâm, lương sâm thì rể củ sâm cũng được phân loại trong nhóm này.
Rễ hồng sâm – Cut là phần rễ củ sâm bị rụng ra trong quá trình chế biến Hồng sâm. Sản phẩm được phân loại thành loại rễ to, trung, nhỏ.
Quy cách đóng gói và chất lượng
Thiên sâm, Địa sâm, Lương sâm đều được đóng trong hộp sắt, ngoài ra Lương sâm còn được đóng gói trong hộp giấy. Các sản phẩm này đều bắt buộc có tem kiểm định và đóng dấu của các cơ quan thanh tra Hiệp hội nhân sâm Hàn Quốc chứng nhận về nguồn gốc, ngày sản xuất, số năm tuổi, chất lượng…thì mới là sản phẩm đáng tin dùng.
Các đốm trắng hay đốm rỗ (hiện tượng bị hổng ruột) không có hoặc có ít là hồng sâm kém chất lượng, hồng sâm ruột đặc là loại có chất lượng hảo hạng, kỹ thuật sản xuất tốt.
Nếu so sánh về hình dáng và chất lượng thì Thiên sâm được điểm 10, Địa sâm được điểm 9, Lương sâm hộp sắt điểm 7, còn Lương sâm hộp giấy điểm 6 và Rễ hồng sâm điểm 4.
Thiên sâm và Địa sâm là hai sản phẩm tuyệt hảo hạng nhất của Hồng sâm, hàng năm số lượng sản xuất cũng rất hạn chế do quy trình lựa chọn kiểm tra khắt khe và giá cả lại rất đắt.
Vì vậy, Lương sâm và rễ hồng sâm vẫn là sản phẩm ưa chuộng được sử dụng rộng rãi và phổ biến nhất ở Hàn Quốc
Tùy theo nhu cầu sử dụng, từ sản phẩm Nhân sâm – Hồng sâm được chế biến ra rất nhiều sản phẩm sâm khác như Cao hồng sâm cô đặc, bột hồng sâm, hồng sâm viên nang,hồng sâm viên hoàn, sâm thái lát tẩm mật ong, trà nhân sâm – nước uống hồng sâm …
Các cách phân loại hồng sâm
- Dựa vào chất lượng : Hồng sâm được phân loại thành Thiên sâm, Địa sâm, Lương sâm
- Dựa vào số năm tuổi: do hồng sâm được làm từ nhân sâm tươi nên hồng sâm cũng được phân biệt thành hồng sâm 4 năm, 5 năm và hồng sâm 6 năm tuổi
- Dựa vào trọng lượng: Hồng sâm thường được đóng gói trong các hộp sắt với các trọng lượng 600g, 300g, 150g (gần đây có một số công ty ra sản phẩm với trọng lượng nhỏ để phù hợp với người tiêu dùng có nhu cầu dùng ít như loại 75g, 35g/hộp)
- Dựa vào số củ/trọng lượng : Hồng sâm còn được phân biệt theo 50 củ,40 củ, 30 củ, 20 củ, 15 củ, 10 củ/hộp
* Như vậy cách xác định giá của hồng sâm củ khô phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như sau: Đây là loại Hồng sâm gì? trọng lượng bao nhiêu? bao nhiêu củ/trọng lượng/hộp? Hồng sâm mấy năm tuổi …